Leukodystrofia metachromatyczna. Analiza sekwencji kodującej genów ARSA i PSAP związanych z występowaniem MLD, wykonywana z wykorzystaniem metod sekwencjonowania nowej generacji NGS.
Leukodystrofia metachromatyczna. Analiza sekwencji kodującej genów ARSA i PSAP związanych z występowaniem MLD, wykonywana z wykorzystaniem metod sekwencjonowania nowej generacji NGS.
Konieczne uzupełnienie Zlecenia i Deklaracji Świadomej Zgody na badanie genetyczne.
Leukodystrofia metachromatyczna, MLD (ang. metachromatic leukodystrophy) jest najczęstszą w Polsce i na świecie leukodystrofią demielinizacyjną, LDD (ang. leukodystrophy demyelinating) z grupy leukodystrofii (LD), genetycznie uwarunkowanych chorób z zajęciem istoty białej. W MLD uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego towarzyszy niekiedy neuropatia obwodowa. Częstość w Polsce oceniana jest na 1/20 000 urodzeń, a na świecie 1/40 000 do 160 000, przy czym może być wyższa w populacjach izolowanych. Choroba dziedziczy się autosomalnie recesywnie, co oznacza, że wystąpienie objawów wymaga obecności mutacji w obu kopiach genu pochodzącej od każdego z rodziców. MLD polega na gromadzeniem się w komórkach tłuszczów zwanych sulfatydami. Akumulacja jest szczególnie istotna w komórkach układu nerwowego, wytwarzających mielinę izolującą i chroniącą nerwy. Komórki nerwowe pokryte mieliną tworzą tkankę zwaną istotą białą. Akumulacja sulfatydów w komórkach wytwarzających mielinę powoduje postępujące niszczenie istoty białej (leukodystrofię) w mózgu i rdzeniu kręgowym, tworzących ośrodkowy układ nerwow (OUN) oraz w nerwach obwodowych. U osób z MLD uszkodzenie istoty białej powoduje postępujące pogorszenie funkcji intelektualnych i zdolności motorycznych, utratę czucia w kończynach (neuropatia obwodowa), nietrzymanie moczu, drgawki, paraliż, niezdolność do mówienia, ślepotę i utratę słuchu. Najczęstszą postacią MLD (ok. 50-60%) jest postać późnoniemowlęca objawiająca się w 1-2 roku i powodująca zgon w okresie dziecięcym. W 20 do 30 % przypadków choroba ujawnia się w okresie pomiędzy 4 rokiem a okresem dojrzewania. Postęp choroby jest wtedy wolniejszy niż w późnej postaci niemowlęcej, a okres przeżycia osiąga ok. 20 lat od rozpoznania. W 15-20% przypadków występuje dorosła postać MLD, manifestująca się w okresie dojrzewania lub później. Łączy się z problemami behawioralnymi (alkoholizm, nadużywanie narkotyków, trudności w pracy) i psychiatrycznymi (np. urojenia). Czas przeżycia od momenty rozpoznania dochodzi do 30 lat.
Większość osób z MLD ma mutacje w genie ARSA kodującym enzym arylosulfatazę A rozkładającą sulfatydy w lizosomach. Niektóre przypadki MLD wiążą się z mutacjami w genie PSAP kodującym prekursorowe białko prosaposynę ulegającą rozszczepieniu do mniejszych białek: sapozyn A,B, C i D, niezbędnych do prawidłowej enzymatycznej hydrolizy sulfatydów przez hydrolazy. Mutacje w genach ARSA lub PSAP skutkują zmniejszoną zdolnością rozkładania sulfatydów, ich akumulacją w komórkach nerwowych i efektem toksycznym.