Infekcje intymne to termin, którym w języku potocznym określane są wszystkie infekcje urogenitalne, czyli zakażenia układu moczowo-płciowego, wywoływane przez czynniki infekcyjne, takie jak wirusy, bakterie, pierwotniaki, czy grzyby. Szacuje się, że ok. 75% kobiet co najmniej raz w życiu doświadcza bakteryjnej lub grzybiczej infekcji pochwy- najwięcej przypadków dotyczy kobiet w wieku rozrodczym, jednak zdarza się, że chorują również dziewczynki, nastolatki oraz kobiety po menopauzie. W przypadku mężczyzn liczba infekcji urogenitalnych jest zbliżona do tej występującej u kobiet, częściej jednak przebiegają one bezobjawowo i pozostają niezauważone przez długi czas. Jest to o tyle niebezpieczne, że nieleczone infekcje intymne mogą prowadzić do poważnych powikłań, zarówno u chorego mężczyzny, jak i jego partnerki, zwłaszcza w momencie, gdy jest ona w ciąży.
Infekcje intymne należą do chorób przenoszonych drogą płciową- do zakażenia dochodzi zwykle podczas kontaktów seksualnych lub poprzez kontakt skóry z czynnikami infekcyjnymi, np. w czasie korzystania z publicznych basenów, jacuzzi, siłowni lub toalet. U kobiet ryzyko infekcji zwiększa budowa anatomiczna oraz zaburzenia równowagi mikrobiomu pochwy- zmiana pH oraz liczby pałeczek kwasu mlekowego (Lactobacillus vaginalis), które ułatwiają zasiedlenie pochwy przez bakterie chorobotwórcze lub grzyby z rodzaju Candida albicans. U obu płci można również wyróżnić dodatkowe czynniki ogólne, które przyczyniają się do wzrostu ryzyka zachorowania: niewłaściwe nawyki higieniczne, noszenie nieprzewiewnej bielizny, obniżoną odporność organizmu, długotrwałe stosowanie antybiotyków, zaburzenia hormonalne, w tym te będące skutkiem ciąży lub menopauzy, cukrzycę i inne choroby przewlekłe, przyjmowanie leków na chorobę wrzodową, nadciśnienie, alergię lub depresję, przewlekłe stany zapalne, stosowanie uczulających prezerwatyw lub lubrykantów, urazy i uszkodzenia naskórka, niewłaściwą dietę i stres.
Bezpośrednią przyczyną zakażeń urogenitalnych u kobiet mogą być wirusy, bakterie, grzyby lub pierwotniaki. Może się również zdarzyć, że u pacjentki występuje infekcja mieszana wywołana przez kilka patogenów jednocześnie.
Do czynników wywołujących infekcje moczowo-płciowe u mężczyzn zalicza się ponad 30 różnych gatunków grzybów, bakterii, wirusów i pasożytów.
Intymne infekcje bakteryjne wywoływane są przede wszystkim przez gatunki z rodzaju:
Infekcje grzybicze, występujące u kobiet, wywoływane są najczęściej przez drożdżaki z gatunku Candida albicans, natomiast zakażenia wirusowe przez wirusa brodawczaka ludzkiego- HPV. Choć większość zakażeń HPV przebiega bezobjawowo, wygasając samoistnie w ciągu roku lub dwóch, to niektóre z nich- zwłaszcza te wywołane przez typy o wysokim ryzyku onkogennym- mogą prowadzić do powstania nowotworu szyjki macicy.
Do chorób przenoszonych drogą płciowa należy również rzęsistkowica- zakażenie wywołane pierwotniakiem z gatunku Trichomonas vaginalis.
W zależności od możliwej przyczyny infekcji oraz objawów chorobowych zgłaszanych przez pacjentów stosowane są różne rodzaje testów diagnostycznych oraz różne metody leczenia. Znajomość gatunku, który wywołał chorobę umożliwia wprowadzenie celowanego leczenia, skracającego czas trwania infekcji oraz zapobiegającego występowaniu powikłań.
Objawy infekcji intymnych bywają mocno zróżnicowane i mogą występować w różnym nasileniu, w zależności od czasu trwania zakażenia oraz czynnika, który je wywołał.
U kobiet pojawiają się najczęściej dolegliwości takie jak:
U mężczyzn objawy mogą być słabiej nasilone i mniej specyficzne, jeżeli jednak się pojawiają, to zazwyczaj w postaci:
W przypadku zaobserwowania któregokolwiek z tych symptomów wskazana jest pilna konsultacja z lekarzem oraz wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych, pozwalających na wykrycie przyczyny zakażenia oraz wybranie odpowiedniego leczenia.
Jest to bardzo ważne, ponieważ nieleczone infekcje intymne mogą prowadzić do poważnych konsekwencji: przewlekłego zapalenia pochwy, zapalenia przydatków i narządów miednicy mniejszej lub otrzewnej, zapalenia gruczołu krokowego, najądrza lub jądra, choroby Peyroniego (skrzywienia penisa, praktycznie uniemożliwiającego osiągnięcie wzwodu), nowotworu szyjki macicy, niepłodności, poronień, przedwczesnego porodu, ciąży pozamacicznej lub przeniesienia infekcji na dziecko w trakcie porodu.
Aby móc skutecznie leczyć infekcje intymne, należy prawidłowo rozpoznać gatunku patogenu, który jest przyczyną zakażenia. Inaczej bowiem leczy się infekcje bakteryjne, a inaczej grzybicze, czy wirusowe.
Najbardziej czułą i precyzyjną metodą diagnostyczną, pozwalająca na wykrycie obecności nawet kilkunastu różnych patogenów jest obecnie badanie laboratoryjne, wykrywające materiał genetyczny wirusa lub bakterii w moczu lub wymazie z cewki moczowej, umożliwiając identyfikację nawet tych mikroorganizmów, których klasyczna hodowla mikrobiologiczna jest trudna lub wręcz niemożliwa.
Testy molekularne, wykonane metodą Real-Time PCR są czułe i specyficzne, pozwalając na detekcję drobnoustrojów już w pierwszych dniach zakażenia, dzięki czemu możliwe jest szybkie rozpoznanie gatunku wywołującego chorobę oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia.
W ofercie platformy medycznej “Nowa Genetyka” znajdują się pakiety badań molekularnych, przygotowane specjalnie dla kobiet i mężczyzn, które można wykonać w dowolnym miejscu i czasie, za pomocą specjalnego zestawu pobraniowego:
Wielkim plusem tych badań jest możliwość samodzielnego, bezbolesnego pobrania materiału przez pacjenta w dogodnym dla niego czasie i odesłania go drogą pocztową, bez konieczności osobistej wizyty w Punkcie Pobrań.
Infekcje urogenitalne rzadko kiedy ustępują same, bez zastosowania ukierunkowanego leczenia. Bezobjawowy nosiciel, nieświadomy, że może zarażać innych, a potem ponownie ulegać zakażeniu, może być stałym źródłem powracających infekcji wirusowych czy bakteryjnych. Takie przewlekłe infekcje urogenitalne są bardzo niebezpieczne przede wszystkim dla kobiet ciężarnych, stanowiąc zagrożenie dla zdrowia matki oraz jej nienarodzonego dziecka.
Choć odpowiednio wcześnie rozpoznane infekcje intymne są całkowicie wyleczalne, to ich tendencja do nawracania sprawia, że mogą stać się uciążliwym problemem zdrowotnym. Dlatego zdecydowanie lepiej jest im zapobiegać, niż leczyć.
Aby w znacznym stopniu zmniejszyć ryzyko infekcji przenoszonych drogą płciową, należy pamiętać o:
Natomiast w momencie, gdy pojawiają się pierwsze sygnały wskazujące na ryzyko infekcji należy niezwłocznie udać się do lekarza i wykonać badania diagnostyczne, niezbędne dla opracowania planu skutecznego leczenia.