ALT

Badanie ALT wykonuje się w celu diagnostyki, oceny i różnicowania chorób wątroby. Aminotransferaza alaninowa  (ALT, ALAT, ang. Alanine transaminase, alanine aminotransferase) jest enzymem cytoplazmatycznym z grupy aminotransferaz, uczestniczącym w przemianach aminokwasów (glukoneogenezie – przemianie m.in. aminokwasów w glukozę w wątrobie i nerkach). Występuje w największych ilościach w komórkach wątroby –  hepatocytach, w znacznie mniejszych w komórkach nerek, a poza tym w komórkach mięśnia serowego, mięśni szkieletowych czy płuc. ALT jest najbardziej specyficznym enzymem wątrobowym, jest bardziej specyficznym i czulszym wskaźnikiem uszkodzenia wątroby niż aminotransferaza asparaginianowa (AST, AspT ). Wysoki poziom ALT jest z dużym prawdopodobieństwem (lecz nie ze stuprocentową pewnością) efektem choroby wątroby, podczas gdy choroby nerek, mięśni szkieletowych czy hemoliza powodują jedynie nieznaczne wzrosty ALT, przy znacznie silniejszym wzroście aktywności AST. Duża zawartość ALT w hepatocytach, powoduje, że nawet niewielkie zmiany właściwości ich błon, nie wspominając o zmianach degeneracyjnych lub uszkodzeniach komórki (przez zakażenie lub czynnik toksyczny), uwalniają  do przestrzeni pozakomórkowej aktywny  enzym komórkowy, powodując widoczny wzrost jego aktywności w surowicy krwi. Wzrost poziomu ALT wyprzedza objawy czy oznaki choroby, nawet przy minimalnym uszkodzeniu wątroby. Najważniejszą przyczyną wzrostu ALT we krwi są choroby zapalne wątroby, w których  wzrost aktywności ALT nie przekracza 10-krotnej wartości górnego zakresu prawidłowego (do 300 U/l ). W ostrych stanach zapalnych wątroby (zapalenie wątroby, stłuszczenie wątroby)  aktywność ALT przekracza 500 U/l. W przypadku przewlekłego zapalenia, wyniki ALT nie przekraczają zwykle 4-krotności górnej granicy referencyjnej, zaś w przypadku toksycznego lub niedokrwiennego uszkodzenia wątroby, aktywność może przekroczyć górną granicę referencyjną nawet stukrotnie. W przypadku wirusowego zapalenia wątroby, wzrost  aktywności aminotransferazy wyprzedza o 7-14 dni wystąpienie żółtaczki. Ze względu na częsty brak związku ciężkości uszkodzenia wątroby ze wzrostem ALT, zaleca się  monitorowanie jej aktywności przez kilkukrotne powtórzenie pomiaru w czasie choroby.
Na poziom ALT wpływa dieta. Poziom ALT wzrasta przejściowo w przypadku diety wysokokalorycznej, bogatej w węglowodany, zwłaszcza sacharozy.
Podwyższona aktywność ALT w surowicy niekiedy spotykana jest w urazach mięśni, zapaleniu wielomięśniowym, zapaleniu skórno-mięśniowym czy  rabdomiolizie.
Pewne znaczenie diagnostyczne w rozpoznawaniu chorób wątroby posiada stosunek aktywności AST do ALT (wskaźnik de Ritisa).
U osób zdrowych aktywność  AST może być nieznacznie większa niż ALT, lecz wielkość AST/ALT nie posiada wartości diagnostycznej, o ile obie wielkości plasują się w granicach zakresu prawidłowego. 
W ostrych wirusowych chorobach wątroby aktywność ALT jest zwykle większa niż AST. Okres półtrwania ALT jest dłuższy niż AST: 47 vs 16 godz., stąd poziom ALT spada po uszkodzeniu wolniej niż AST.
W poalkoholowych chorobach wątroby, uszkodzeniach polekowych, nowotworach złośliwych i marskości, stosunek AST/ALT jest zwykle większy niż 1, przy czym w ostrej chorobie alkoholowej i uszkodzeniu mięśni, a także niektórych chorobach trzustki i nerek, przekracza 2.