Cholesterol całkowity

Pomiar stężenia cholesterolu całkowitego, (TC, CHOL), badanie przesiewowe cholesterolu, oceniające ryzyko  rozwoju miażdżycy i chorób układu sercowo-naczyniowego w skali SCORE oraz ryzyka hipercholesterolemii (podejrzenia rodzinnej hipercholesterolemii). Na podstawie stężenia TC wyliczane jest stężenie LDL (LDL-C) nie-HDL (nie-HDL-C).Stężenie TC we krwi jest uzależnione od metabolizmu lipoprotein, syntezy tkankowej oraz zawartości w spożywanych produktach. Cholesterol w 30% pochodzi z pożywienia, a w 70% z syntezy de novo w wątrobie i jelitach. Jest składnikiem błon komórkowych oraz prekursorem hormonów sterydowych: kortyzolu, aldosteronu, progesteronu, estrogenu i  testosteronu, witaminy D i kwasów żółciowych. Jako składnik błon komórkowych jest istotny dla procesu przewodzenia impulsów nerwowych oraz komórkowych mechanizmów układu odpornościowego. Cholesterol całkowity obejmuje trzy frakcje: lipoproteinę niskiej gęstości, LDL (ang. ang. low-density lipoprotein); lipoproteinę wysokiej gęstości, HDL  oraz  łącznie,  lipoproteinę bardzo małej gęstości,  VLDL (ang. very low density lipoprotein) i lipoproteinę o pośredniej gęstości, IDL (ang. intermediate density lipoprotein). Cholesterol we krwi transportowany jest w postaci lipoprotein, przy czym jego największa pula – 70% jest transportowana przez LDL, stąd stężenie TC w przybliżeniu odzwierciedla ilość cholesterolu w tych lipoproteinach.  Wzrost stężenia cholesterolu całkowitego jest charakterystyczny dla hiperlipoproteinemii (dyslipidemii) przebiegających ze zmianami w składzie ilościowym poszczególnych frakcji lipoprotein (klasyfikacja Fredricksona). Hiperlipidemie mogą być uwarunkowane genetycznie (hiperlipidemie pierwotne) lub mieć charakter wtórny, wynikający z takich schorzeń jak cukrzyca, choroby nerek, niedoczynność tarczycy, bądź nadużywania alkoholu i stosowania leków (beta-blokery, diuretyki tiazydowe, kortykosteroidy).